پروفیسر غلام رسول شوق دی اک شاہکار نظم بدلدیاں رتاں

پروفیسر غلام رسول شوق (1938- 2005)
پنجابی دے مشہور شاعر تے کہانی کار
پروفیسر غلام رسول شوق ہوراں دی اک پنجابی نظم ’’بدلیاں رُتاں‘‘ جس وچ اونہاں بدلدی قدراں دا نوحہ بیان کیتا اے ۔ اوہ جیس مشاعرے وچ وی جاندے ، لوگ اونہاں کولوں فرمائش کر کے بار بار سن دے ، تے واہ واہ دیاں آوازاں اُوس ویلے تیک آؤندیاں رہندیاں جدوں تیک شوق صاحب اپنی مسند اتے آ کے نہ بیٹھ جاندے۔ قارئین دی نذر نظم ’’بدلیاں رُتاں‘‘
نہ اوہ رہے زمانے منج دے
نہ ہن دسن دھوتیاں کنج دے

نہ بنیاں تے کاں ہن بولے
نہ سَردل تے گھئیو کوئی ڈولھے

نہ چرخا ، نہ تکلا رہیا

نہ مکھن نہ ٹُکر بہیا
نہ چاٹی نہ رہی مدھانی
نہ ٹِنڈاں وِچ چھلکے پانی

نہ بھٹھیارن جوں ہن بھنے
نہ چھوری کوئی دھوناں گھنے

نہ کوئی دَھیاں مَل مَل نہاوے
نہ کوئی روہ وچ لسی پاوے

نہ گاٹی نہ ہوٹے رہے
نہ پھلیاں تے جٹی بہے

نہ کھاڑے نہ گھبرو گجن
ہوئے پروہنے بیلی سجن

نہ سانجھاں دی رہی پٹاری
نہ سکھاں دی بنے نہاری

نہ مجھاں نہ رہے لویرے
گھر گھر وچوں گئے سویرے

نہ رینی تے دُدھ ہن کڑھدا
نہ بابو کوئی کھارے چڑھدا

تھڑے رہے نہ تھڑیاں والے
نہ رہے کھرے گھراں دے چالے

اڈو، اڈ رسوئیاں ، ہوئیاں
وکھرے چلھے ، وکھریاں ڈھوئیاں

اکھ دا پانی مر مُک گیا
ڈنڈی رہی نہ سانجھا پئیا

ہل پنجالی تھک ہنب ہاری
گڑدا گاگر بھرے نہ ڈاری

مُک چُک گئیاں سکھیاں سئیاں
خالی چھابے سکھنیاں بئیاں

پگ چُنی وی ہوئی پروہنی
لچ پُنے دی ہووے بوہنی

کیبل آن ڈُھکی وچ گھر دے
شرم و حیا دے لہہ گئے پردے

سجناں دی سجنائی مُک گئی
کھری نرول کمائی مُک گئی

مُک گیا جی آیاں نُوں کہنا
مُک گیا ڈھڈوں رَل مِل بہنا

کھوہ دیاں ٹنڈاں تھک ٹٹ گئیاں
کِتے نہ دِسن پینگاں پئیاں

بڈھڑی دا کوئی کھونڈ نہیں پھڑدا
رحمت دا نہیں بدل ورھدا

سُنّے پنڈ دے دارے لگن
بابے گھراں چ بھارے لگن

سکھاں دا نہیں وسدا ساون
دُھپاں تلخیاں ودھدیاں جاون

ودھدے جاون سڑی سیاپے
بندہ بندیاں جہیا نہ جاپے

واہ وا اساں ترقی کیتی
اُدھڑی اساں توں گئی نہ سیتی

چارے کھونجاں رو رو تھکیاں
مرزے مار دے نیں بکیاں

سانجھاں راہ وچ رہ گئیاں نیں
جپھیاں گہنے پے گئیاں نیں

ٹُر گئے سجن میٹ مکا کے
باہئیاں دی تھاں سیرو پا کے

کنج کلیاں کوئی بچیاں پاوے
کنج کلیاں کوئی ٹل بناوے

کِنج گٹیاں وچ دھوناں دئیے
کِنج وسیے کِنج جگ تے رہیے

بُجھ چلیا اے چلھا گھر دا
کیہ بنو گا ایس نگر دا

سُنے سکھنے پئے نیں بیلے
وسدے پئے نیں سب کمیلے

کنج اکواسی روٹی تھلاں
کنج لکوواں دل دیاں چھلاں

پتنوں لنگھیا جل نہیں مڑدا
موچھے لنگھیاں ایہ تن نہیں جڑدا

شوقؔ کیہ لوکیں پیار ہنڈاون
دو ڈنگھ جھال نہیں جھلدی داون

۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔