منہ ول مہسم شریف بانٹھی دی نوراں

گجرات دے بس سٹینڈ توں جتھوں کوٹلہ بھمبر دیاں ویگناں  چلدیاں نیں میں اپنے نمبر دی ویگن وچ بیٹھا کنڈیکٹر نوں کہن ڈہیا سی کہ مینوں بانوتے دا ٹکٹ  کٹ دیوے۔ اوہ سر کھرکن لگ  پیا کہ بانوتہ کتھے وے۔ مہسم توں اوراں روڈ دے سجے پاسے جتھے مڈل سکول اے۔

ہالے وی اونہوں سمجھ نہ لگی کہ میں کیہڑے بانوتے دی گل پیا کرداں۔اوہی جتھے فوجی  ٹھہرے نیں۔

اے بھائی ہوراں نے بامتی جانا اے۔ سواریاں چوں کوئی بولیا۔ بانٹھی دے نال بامتہ۔ منہ ول مہسم شریف، تے روڈ توں اوراں سجے پاسے بامتہ تے کھبے پاسے بانٹھ۔

گل ہن کجھ پرانی ہو چلی اے۔ سن دوہزار اک دا واقعہ اے۔ صدی نویں چڑھی سی تے سال وی نواں سی جدوں ساڈی فوجی جنتری اتے جنگ دا گھگھو بول پیا۔ کارگل ہالے کل دی ای گل سی پر ایدکیں شوہدا پن کرن دی ساڈے ہمسائے دی واری سی۔ ہن خورے ایہہ اٹل بہاری واجپائی دی دھون دا سریہ سی کہ ہندوستانی میڈیا دی پھیلائی سنسنی کہ دونویں پاسے دیاں فوجاں اک واری فیر بارڈر ول ٹُر پیاں۔ اسیں وی لام جان واسطے سمیان بنھ لیا تے ٹل دی چھاوٗنی دے رُکھاں دے پت لوُس گئے

دیور، جیٹھ، گھروالا، لام گئے تنوں گھبرو

ویکھ پت برچھاں دے لوُسے، سوآں جنگ دیاں

اسیں ایہہ کہہ کےدِل نوں تسلی دتی کہ دو جوہری طاقتاں وچ جنگ چھڑنی مشکل اے، ایہہ بس جنگ دا ڈراوا ای ہونا اے۔ پر جدوں بارڈر ول جاندے رات دی رات سرگودھے چھاوٗنی وچ رُکے افسراں نوں کرنل بھٹی ایہہ کہہ کے سینما لے گئے کہ کل دا کیہ پتہ جیوندے رہیے بھانویں مرجائیے اج دی رات فلم تاں ویکھیے تے اگلے دن ای دولتانگر دے نیڑے  شامیانے تھلے یونٹ دے افسراں دے نال پکوڑے جلیبیاں کھاوٗندے کور کمانڈر نے اک جذباتی تقریر کرکے جواناں توں نعرہٗ تکبیر لوا دِتا تے اک واری سانوں وی لگیا کہ ’گل ودھ گئی اے مختاریا!‘

فیر سارک ملکاں دی کانفرنس وچ اکٹھے ہوئے جدوں آنجہانی پرویزمشرف نے اٹل جی دے نال اگے ودھ کے سُٹ پنجہ کرلیا تے جنگ دے بدل وی چھٹ گئے۔ جنگ نے نہ ہونا سی نہ ہوئی پر چھاوٗنیاں توں ہجرت کرکے بارڈر تے آیاں فوجاں نوں ٹریننگ دی بددعا لگ گئی۔ سجنو تے مترو جنگ ٹل جاوے تے فوج دی ٹریننگ ٹرک دی بتی دے مگر لاچھڈدی ہے

ساڈی واٹ لمیری دُکھ دی، ساڈے عمروں لمے روگ جتھے منور والی توی دے پانی سوہنی دے چناں نوں ملدے نیں تے جتھے ہیڈ مرالہ اے اوتھوں اوراں پیرو شاہ تے  جے پی جے (جلال پور جٹاں) دیاں زمیناں لنگھ کے  دولتا نگر دے گواہنڈ بھدر تے بھمبر نالے دے وچکار دی ریتلی زمین اتے ٹل توں چلے جوان جنگ تے ہڑ توں بچے تے ٹریننگ دے پانیاں وچ رُڑھ گئے توں اِنج ملیا کر نی جیویں پانی ملدے نیں

گجرات دے بس سٹینڈ توں جتھوں کوٹلہ بھمبر دیاں ویگناں  چلدیاں نیں، ویگن وچ بیٹھا کپتان جس تھاں نوں بانوتہ کہہ کے ٹکٹ منگدا سی، ہن کئی مہینیاں دی ٹریننگ نے اوہدا ناں  بامتہ پکا کرا چھڈیا سی۔

اوہی بامتہ جہیڑا کوٹلہ ۔ بھمبر روڈ توں تھوڑا اتر کے مہسم نوں جاندی سڑک اتے آوٗندا اے۔  منہ ول مہسم شریف،  سجے پاسے بامتہ تے کھبے پاسے بانٹھ۔ سجے پاسے تمبو قناتاں تے کھبے پاسے مورچے۔ سجے پاسے رہائش تے کھبے پاسے ٹریننگ۔

فیر کجھ ایویں ہویا کہ راتیں گارڈ ڈیوٹیاں چیک کردے، سویرےجواناں دے لنگر توں چاہ پوریاں چھگدے، فیلڈ ٹیلیفون کھڑکاندے، فائلاں دے پتر کالے کردے، ڈھلدیاں دوپہراں کرکٹ تے والی بال کھیل کے ہنڈاندے تے شامیں فیلڈ میس وچ پنجابی تھیٹر دا سُتا بھٹی جگاندے تے کوٹھے دیاں شعاوا ں دا چکر ویکھدے،

چڑی چھکے دی تھکا کے ماردیون والی جُھٹی توں مگروں نلکے دےٹھنڈےٹھار پانی وچ لگے امب چوُپدے، پیر گوگڑ شاہ دے دربار دے بوڑھ دی چھاں تھلے حاجی محمد عالم لوہار دی گائی سیف الملوک سنُدے، آہنڈ گواہنڈ دے پنڈاں  دے راہ تے آوٗندے جاوٗندے ٹل دے پردیسی کپتان دا دِل وی بامتہ بانٹھی تے آہی گیا۔

پر اوتھے اک استھان ہور وی سی جیہدی گنڈھ ایس دِل وچ پے گئی سی۔ بامتے دے میس توں ٹریننگ ایریا ول جاندے جتھے سڑک پیر گوگڑ شاہ دے دربار دے نال کھے کے لنگھدی سی اوتھے اگے کرکے بامتہ بانٹھی دا سانجھا قبرستان سی۔ باقی قبراں توں ہٹ کے سڑک ول اک اکلی قبر آوٗندے جاندے نظریں پیندی سی۔

بانٹھ دی ایک جوان کڑی اوتھے سُتی سی۔ بانٹھ دی اوس قبر دے کتبے تے دختر دا سرناواں دسدا سی کہ کچی عمرے ای کدھرے ساہواں دی جنج دا لاڑا رُس گیا

جوبن رُتے جو وی مردا

پھُل بنے یا تارا

جوبن رُتے عاشق مردے

یا کوئی کرماں والا

ٹل دا اک کپتان جدوں  بامتے وچ تنبو تان  رہندا سی تے آوٗندے جاندے بامتہ  بانٹھی دے سانجھے قبرستان وچ ایک قبر دے بلدے دیوے تے دوحرف دعا دے کھلار چھڈدا سی۔ ہوندے ہوندیاں ایہہ وی دن رات دے باقی کماں کاراں دی طراں اک روٹین بن گئی۔ فیر ٹریننگ مُک گئی تے تمبو قناتاں وی پٹے گئے تے جس طراں پردیسیاں دی ریت اے  ٹل دا کپتان رجمنٹ دی نفری دے نال واپس اپڑ گیا۔ جاندے جاندے اک آخری وار دعا کرنا اُدھار ا رہ گیا۔

ساڈے برہا دے سلطان شِو کمار بٹالوی دی اک نوراں سی۔ بھوُرے کیس تے مکھڑے دے تلِ والی نوراں۔ برف نالوں سفید جسم تے رات نالوں سیاہ لیکھاں والی نوراں۔ جسِ نوں دل دا ماس چاردی رہی اوہ عین جوانی دغا دے کے ٹُر گیا تے ساڈی نوراں وی دل دی سیاہ ہوگئی

آکھدے نیں وچ جوانی گرجھ اوہ

نِت نواں دل مار کے کھایا کرے

کٹدی اک رات اوہ جس آلھنے

عمر بھر پنچھی اوہ کُرلایا کرے

پر نہ سینے دی پیڑ گھٹی تے نہ ای ہنجواں نے کوئی ترس کھادا۔ بامتے توں پرتے ٹل دے خدِ مخ دی چھاں وچ اکلے پھردے کپتان نوں ہجراں دے سوت کتدی تے یاداں دے گاہ گاہندی بانٹھی دی نوراں چیتے رہی کہ دعا دے دو شبداں دا اُدھار اوہدے دلِ اُتے سی۔ زندگی نے فیر کئی ورق پلٹے، ٹل توں کوئٹہ، سیاچن، نوشہرہ، مگروں کھاریاں تے اوس توں بعد کاکول وچ ایبٹ آباد۔ٹبیاں توں پار  دُور اس وادی وچ، جتھے دعا دے دو بول اک کپتان تے اُدھار نیں، خورے بانٹھی دی اوس ڈھیری تےاوہ دیوا اجے تیک بلدا وی اے کہ نئیں؟

آکھدےنیں اج وی کوہ قاف توں

نھاون آوےروزاِک پریاں دی ڈار

بالدی اس قبرتےاوہ نت دِیا

روندی رہندی رات دن زلفاں کھلار

اوس راہےجووی راہی لنگھدا

جھلیاں وت پُچھدی اس نوں کھلار

ڈِٹھاجےکتےمیرا بودیاں والڑا

نیلے نیناں والڑا کتےاوہدا یار

آکھدےنیں سال کئی ہوندےچلے

اوداں ای اج تیک اوہ دیوا بلے

ورہیاں بعد جد میں پاکستان پرتیا تے دِل تے نقشے اتے بڑے تھاں مقام سی جنہاں دی یاترا ہالے تیک اُدھار سی۔ اسلام آباد توں سیالکوٹ پرت دیاں پرویز میرے نال سی جد اسیں لالے عالم لوہار دے مزار آلے لالے موسے دے نیڑے خواص پور دے اک مزار تے رُکے۔

ڈیگر ویلا سی جدوں عصر دی نماز پڑھ کے اسیں منہ ول مہسم شریف کیتا۔ مہسم روڈ جیدھے سجے پاسے بامتہ تے کھبے پاسے بانٹھ۔ دو ہزار اک توں بعد ایہہ پہلی وار سی کہ میں انہاں پنڈاں نوں پرتیا سی۔ نماشاں ویلے جد اسیں اوس سڑک تے ہوئے جیہڑی پیر گوگڑ شاہ دے دربار نال کھے کے لنگھدی اے

تےاگےبامتہ بانٹھی داسانجھاقبرستان سی۔ میں یاداں وچ ڈُبیااوتھے اتریا تے پرویز مینوں کجھ وقت اکلے دین لئی گڈی اگے لے گیا۔

بڑا کچھ بدل گیا سی۔ جیوندیاں وانگ مویاں دا قبرستان  وی بدل گیاسی کہ اگےنالوں ودھ آباد سی۔ جتھےگئےورہیاں دی اک کلم کلی قبر سی اوتھےکئی نویاں ڈھیریاں بن گیاں سن۔

بانٹھی دی نوراں دے کتبے اتے لکھیا سرناواں وی یاد نئیں سی۔ میں یادداشت دیاں بند گلیاں ٹولدا سجے کھبے دیکھدا سی کہ اوہی گئے ورہیاں دا جان سنجان والا کتبہ نظر پیا تے اوہدے اتے لکھیا گمشدہ ناوٗں وی۔ کئی ورہیاں پہلے جد میں اک دعا ادھاری لے کے ایتھوں ٹُر گیا سی تے سویر دا ہنیرا سی ۔

اوہو پرتاوٗن نوں جد میں 23 ورہیاں بعد بانٹھی اپڑیا تے شاماں پے گیاں سن

دُور اس وادی وچ اوہ ٹبیاں توں پار

نال میرے جے کوئی اج وی چلے

لُڑچھے پئی اج تیک وی نوراں دی روح

اوداں ای اج تیک اوہ دیوا بلے