تعارف:
وقار سپرا اِک سماجی کارکن، تاریخ دان، لکھاری تے آرٹسٹ نیں۔ ایناں دے تحقیقی پرچے BNU، LUMSسمیت مختلف تعلیمی اداریاں دے پروگرامز تے جرائد وچ شائع ہو چُکے نیں۔ ایس توں علاوہ اردو، پنجابی تے انگریزی وچ 13کتاباں دے لکھاری نیں۔ پچھلے دس سالاں توں سرگرم سماجی کارکن نیں۔ اوہ باقاعدہ مختلف جگہاں تے پنجابی زبان، برصغیر دی تاریخ تے سماجی مسائل دے اُتے لیکچرز وی دیندے نیں ۔ ایناں دی سماجی تے ادبی خدمات دے اعتراف دے وچ گورنر پنجاب تے سندھ سمیت مختلف اداریاں نے تعریفی تے سول ایوارڈ وی دیتے ہوئے نیں۔
بسنت دا تہوار
پنج دریاواں دی دھرتی پنجابی وچ بار دے وقت توں اک ثقافت چل دی پئی اے۔ ’’بار دا ویلا‘‘ اج لوکاں نوں سمجھ نئیں آندی ۔ یعنی جدوں پنجاب دے اصلی تے حقیقی باسی بار وچ ریندے سی۔ اس ثقافت دے اندر کئی تہوار وی سی ۔ جندے وچ کُج اج تک چلدے پئے نیں ۔ اینہاں وچ اک بسنت وی اے۔ بسنت کیوں بند ہوئی ؟ ہُن دوبارہ اس سال ہووے گی؟ اے سوال میرے کولوں میرے اک دوست نے کیتے۔ اسی برٹش کونسل لائبریری وچ رسالے دے ورقے اُلٹ رہے سی کہ ساڈی نظر اک انگریز ی رسالے دے پورے صفحے دے اشتہار تے پئی۔ جیہڑا کہ انڈونیشیا وچ ونڈرفُل انڈونیشاء دے بارے وچ سی کہ تُسی بغیر ویزہ انڈونیشیا آ کے اے میلہ ویکھ سکدے او۔ اسی سوچیا تے فیر اک دوجے کولوں پُچھیا کہ یار کوئی ساڈی وی ثقافت اے؟ اگر ہے تے فیر اس دا وی میلہ ہووے گا؟ ہُن میں اس کالم وچ اوہی روایتی بحث کہ جی بسنت کس مذہب دا تہوار (میلہ) اے؟ شروع نئیں کرنا چاہندا۔
لیکن گل اے اے کہ ساڈی قومی حیثیت تے سچی گل اے کہ ساڈی خارجہ پالیسی دی ناکامی دا اے عالم اے کہ ساڈا پاسپورٹ دنیا وچ عملی طور تے اک سب توں زیادہ بُری نظر نال ویکھیا جان والا پاسپورٹ بن چُکیا اے۔
ہُن بہوں دور نئیں جاندے۔ اس رسالے دے اشتہار دے وچ ونڈرفل انڈودنیشیا دے میلے تے بغیر ویزے توں دوجے ملکاں دے باسیاں واسطے سہولت سی۔ اسی تاریخ تے اینہاں مُلکاں دی فہرست ویکھی جیہڑی کہ اس میلہ وچ وی ویزا دے نال انٹری سی۔ اینہاں دس خوش قسمت ترین ملکاں دے وچ وطن عزیز دا نام وی شامل سی ۔ نال ای جدوں تاریخ تے نظر پئی تے اسی بہوں خوش ہوئے کہ ایندی تاریخ نکل چکی سی اے گذشتہ سال دی سی ۔ لیکن نال ای دُکھ وی ہویا کہ اور کُج نہ سہی لیکن ساڈی قومت دی امت واسطے خدمتاں ہی کیتیاں۔انڈونیشیا قدر کر لیندا کہ ساڈی قوم دیاں امت دے لئی کینیاں قربانیاں نیں۔لیکن بس جی! کی ہو سکدا اے۔ بہر حال ہُن اگر ساڈی پالیسی تے پالیسی دے نال نال قومی رویہ ٹھیک ہو جاوے تے پنجابی لوکائی دی اپنی ثقافت اینی مضبوط اے کہ اسی سال وچ بسنت دے نال نال کئی میلے منا سکدے آں۔ بسنت تے بجائے اسی کسے مُلک جائیے ۔ دنیا بھر توں لوک بسنت دے لئی لاہو رآن گے۔ لاہور شہر دا اپنا رنگ سی تے روے گا ۔ اس قدیم شہر دیاں گلیاں تے اینہاں وچ اُڑدی ہوئی پتنگ دا سحر پوری دنیا وچ قائم اے۔ لیکن سوال فیر او ای اے کہ اور میں اس وچ حکومتی پالیسی دے نال واں کہ تیز دھار دی ڈور نے جدوں عملاً قاتل بن کے شہر دیاں گلیاں وچ موت نوں رواں کیتاتے شہر وچ اک نوا ڈر پیدا ہو گیا ۔ تے خونی ڈور توں متاثر ہووئے معصوم بچیاں دیاں تصویراں جدوں میڈیا وچ آیاں تے بھائی ! فیر حکومت ہور کی کردی سوائے اس دے کہ جو اینہاں نے کر دیتا۔
لاہور شہر نوں میں تے پاکستان دے وسائل وچوں اک وسائل سمجھدا واں ۔ اگر شہر لاہور دی سٹی حکومت تے والڈ سٹی اتھارٹی تے لاہور دے رہائشی صرف اور کُج نئیں اندرون شہر وچ جیہڑا ورثہ ہجے تک کسے نہ کسے وجہ توں رہ گیا اے ۔ اس نوں ای باقاعدہ طریقے نال اگر میلے دے لئی سجائے تے جیویں دنیا بھر دے وچ انسانی میلے مناندے نیں اسی لوک وی ذرا تھوڑی شرافت دے نال اس میلے نوں منائیے تے اندرون شہر نوں صاف ستھرا تے قابل دید بنان وچ اداریاں د ی مدد کرئیے تے نہ صرف اے کہ اندرون شہر وچ بہوں ختم ہوئیاں صنعتاں فیر توں شروع ہو جان گئیاں بلکہ کئی ہزار عام لوکاں نوں اس توں روزگار وی ملے گا۔
اصولی طور تے حکومت چاہندی اے کہ اس سال 2017وچ بسنت منان دی اجازت دیتی جاوے لیکن اگر اسی لوکاں نے اے عہد کر رکھیا اے کہ اسی وی کسے وی قانون نوں نئیں مننا تے من مرضی کرنی اے تے فیر نتیجہ او ہی نکلے گا جیہڑا کہ پہلے ہوندا اے یعنی پابندی ۔
میری شہر لاہور دا باسی ہون دے طور تے اپنے ورگے باسیاں توں اے اپیل اے کہ اوہ اس سال بسنت تے قانون دے مطابق تہوار مناوے تے نال ای حکومت توں وی اپیل اے کہ اوہ اس تاریخی ثقافتی تہوار نوں جیہڑا کہ ساڈی پنجابی لوکائی دا اک اہم تہوار سی ۔ اس نوں ہُن سرکاری طور تے منان دی اجازت دیتی جاوے۔ اج دا کالم اس دعا نال ختم کردا واں کہ ــ’’شہر لاہور ‘‘تیری رونق دائم آباد روے تے اسی تیرے رنگ نوں مزید ترقی کردے ہوئے ویکھئیے۔