اے ایچ عاطف ہوریں اک عوامی شاعر نیں ۔اونہاں نے ایس دیس پنجاب دی مٹی دی خوشبو نال عشق کیتا اے ۔۔جیہڑا کہ اونہاں دی شاعری وچ واضح طور تے وکھالی دیندا اے ۔اونہاں دی شاعری وچ ایس دھرتی تے رہن والے لوکاں نال محبت تے چنگے سلوک دی پریرنا وکھائی دیندی اے ۔اے ایچ عاطف دی شاعری پڑھ کے لگدا اے کہ اوہ دھرتی نال ای نہیں سگوں ایہدے وسیب ، رسم رواجاں نال جڑے ہوئے نیں ۔اونہاں دی شاعری وچ انسانیت نال ہمدردی دا جذبہ تھاں تھاں وکھالی دیندا اے ۔۔۔۔۔
اے ایچ عاطف دا اصل نام الطاف حسین اے ۔اوہ 16 مارچ 1964ء نوں لائل پور فیصل اباد وچ غلام محمّد دے گھر پیدا ہوئے ۔الطاف حسین دا بچپن اسے شہر وچ لنگیا اے ۔اے ایچ عاطف دے دادا دا نام چودھری محمّد مہنگا سی ۔۔ غلام محمّد دے تن پتر تے چار دھیاں سن ۔۔ غلام محمّد دی اولاد وچ منظور احمد ،الطاف حسین تے غفور احمد تے دو دھیاں شامل نیں ۔۔۔۔۔
الطاف حسین ہوراں نے قران پاک اپنی والدہ عزیز بی بی کولوں پڑھیا تے فیر اوہدے توں بعد جامعہ اسلامیہ عربیہ مسجد تقوی وچقاری ذوالفقار احمد ہوراں کولوں پڑھیا۔۔پنج سال دی عمر وچ نیو ماڈل ہائی سکول غلام محمد آباد فیصل اباد وچ داخلہ لیا تے اوتھوں اٹھ جماعتاں پڑھن مگروں نویں جماعت وچوں پڑھائی چھڈ دتی ۔۔۔اونہاں نوں پڑھن لکھن دا شوق نہیں سی ۔اوہ بچپن توں ای شاعرانہ مزاج رکھدے سن ۔۔پڑھائی چھڈ کے دریاواں تے اپڑ جاندے یاں فیر کسے مزار تے چلے جاندے ۔جنہاں وچ داتا گنج بخش دا دربار تے بابا نور شاہ ولی دا دربار شامل سن۔ ۔۔۔۔
الطاف حسین اپنے وڈے بھرا منظور احمد نال ٹھیکے لیندے سن ۔تے پھر پان کھان دا شوق پیدا ہو گیا ۔اونہاں دناں وچ اک دوست دی بلڈنگ دا ٹھیکہ لیا تے اوہنوں بناؤن توں مگروں اوہنوں آکھن لگے۔۔ ایتھے اک دکان بنا کے مینوں کرائے تے دے دیو ۔۔۔تے میں ایتھے پاناں والی دکان بنا کے ایک ملازم رکھ لینا واں ۔۔اس دکان دے نال ایک دفتر بنا لیا ۔۔” مون لائٹ آرٹ اکیڈمی” دے ناں دی اکیڈمی دا بورڈ لگا دیتا۔ ایہدے وچ ڈرامے لکھنے تے کرنے سکھانا شروع کر دیتے۔۔1993 وچ اینہاں نے سعودی عرب ول مہار موڑ لئی ۔۔اتھے جا کے ایک ورکشاپ وچ کم کرن لگ پے ڈشاں بنا کم ہوندا سی ۔۔رب دا کرنا ایہہ ہویا کہ حکومت نے ایس کم اتے وی پابندی لگا دتی۔۔اینہاں نوں پان کھان بہت شوق پے گیا سی جس کر کے اینہاں نوں دور جانا پیندا سی ۔پاناں والی دکان دا مالک انہاں دا دوست بن گیا۔ایک دن انہاں نے اپنے اوس دوست نوں آکھیا کہ مینوں اک کیبن ای بنا دیو ۔۔تان جے میں ایتھے پان دی دکان بنا لواں ۔۔اوہ کیبن لے کے شام نوں 4 وجے باہر سڑک اتے رکھ کے پان ویچن لگ پے ۔۔۔
۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔اے ایچ عاطف ہوراں دی جڑت شعر و ادب نال تیراں ورھیاں دی عمر وچ ہو گئی سی ۔۔۔اے ایچ عاطف شروع وچ اردو شاعری کر دے سن ۔اوہناں نے لکھن دا مہاڑ غزل توں کیتا ۔اوہناں دی پہلی لکھت 1985 وچ زخمی دل دے ناں توں پنجابی دے نال نال اردو وچ چھپی ۔۔جیہدے نال نال ادبی تے شعری دنیا وچ پچھان بنی ۔۔ایس توں اڈ اوہناں نے سٹیج ڈرامے وی لکھے ۔۔1988وچ ” بجھے چراغ “لکھیا جیہڑا زرعی یونیورسٹی فیصل آباد وچ کھیڈیا گیا تے فیر ایہہ سلسلہ آگے ودھدا رہیا ۔۔ڈرامے لکھن توں اڈ اوہ ہدایت کاری وی کر دے رہے ۔۔1989وچ اک ڈرامہ اسسٹ کیتا ۔
شاعری ول مہاڑ
۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔
اے ایچ عاطف نے سب توں
پہلاں اردو غزلاں دا کتابچہ ” زخمی دل “دے نال نال لکھیا جیہڑا کہ 1985 وچ چھپیا ۔ایتھوں ای اوہناں نے مشاعریاں وچ جان دا مڈھ بنھیا ۔۔
اے ایچ عاطف ہوریں اک درویش منش ، سچے تے ایماندار تے مخلص انسان نیں ۔۔لالچ ، حرص تے بغض اوہناں دی صفت وچ شامل نہیں ۔۔۔۔۔اوہناں دی حیاتی وچ پنجابی رہتل بہتل رچی وسی اے ۔۔ماں بولی دی سیوا اوہناں دی حیاتی دا سرمایہ اے ۔۔اوہ ٹھنڈے مزاج دے مالک اک زندہ دل انسان نیں ۔۔۔۔۔
لکھتاں
۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔
1-ہجر نہ چتھیا جاوے
۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔
اے ایچ عاطف ہوراں دی پنجابی وچ پہلی لکھت 2009 وچ چھاپے چڑھی ۔۔ایہہ کتاب نظماں تے غزلاں اتے مشتمل اے ۔۔
2- اک کنی دی تانگھ
۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔
ایہہ مجموعہ نظماں اتے مشتمل اے ۔جیہڑا 2019وچ سنگری پبلشرز فیصل آباد توں چھپی ۔۔
3- سہہ دا تکلا
۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔
ایہہ اوہناں دے افسانیاں دا مجموعہ اے ۔۔۔
اوہناں دیاں ان چھپیاں کتاباں وچ
1- ناول ” ہوند”
2- غزلاں دی کتاب ” یاداں کھرو پاؤندیاں ”
پروفیسر ریاض احمد شاد ہوری ے ایچ عاطف بارے لکھدے نیں ۔۔
” اے ایچ عاطف نوں اکڑاں دا احساس دو پکھوں اے ۔اک غزل دی بنتر دے حسابوں تے دوجا سمے دی نویں فکری جاگ پاروں فنی بنتر ویکھیے تاں اے ایچ عاطف دی غزل وچ نویاں نویاں ردیفاں دے کامیاب تجربے نظر آوندے نیں ۔۔کدھرے کدھرے اوہنے چالو بحراں دی بھن ترور وی کیتی اے ۔۔”
اے ایچ عاطف ہوراں دیاں اکھاں وچ دیس دی مٹی نال پیار دی واشنا آوندی اے ۔۔اوہ شہراں دی حیاتی تے انگریزی زبان دی نندیا کر دے اپنی ماں بولی نال محبت دا اظہار کر دے نظر آوندے نیں ۔۔ اوہناں دی شاعری وچ اوہناں دا پنڈاں نال پیار ،بچپندیاں چھٹیاں گزارنا ،پنڈاں وچ کھیڈاں کھیڈن دے اوہ دن یاد کر دے نیں ۔۔۔
شہراں وچ پنڈاں دی رہتل تے اپنی مادری زبان نوں اکا اسار دتا گیا اے ۔اے ایچ عاطف اپنی شاعری وچ پینگھاں دے ہلارے یاد کر دے نیں ۔۔تے نال ای اوہناں کھیڈاں تے روایتاں دے مکن دا دکھ وی کر دے نظر آوندے نیں ۔۔۔۔
ٹھر دے بچے دسو کیتھے لے جاواں
سورج نویں چھت اتے ہن لہندا نہیں
کیہڑے خوف وچ ایناں سہمیا ہویا ایں
توں تے قاتل نوں وی قاتل کہندا نہیں
اے ایچ عاطف دی شاعری وچوں سانوں اونہاں دا جارہانہ تے بے لچک انداز نظر آوندا اے ۔۔جیہڑا کہ اوہناں نوں باقی شاعراں نالوں وکھری تھاں تے رکھدا اے ۔۔۔۔
سانوں رد کے ہولیاں کرن خاطر
پورے بھار نال گلیاں دے ککھ سدے
روز روز دی نندیا توں رج گئے آں
سانوں گھلیں نہ سانبھ کے رکھ سدے
۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔
میں سورج کالا ویکھیا
تے چن نوں ویکھیا لال
پانی نوں اگاں لگیاں
اتے اڈ دے پھرن پھاڑ
۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔
ڈاکٹر یونس احقر ہوری اے ایچ عاطف دی نظماں بارے لکھنے نیں ۔۔۔۔
“اے ایچ عاطف دیاں نظماں وچ اوہناں دا انداز وکھرا اے ۔۔اوہناں نے تشبیہاں تے استعاریاں نوں نویں رنگ وچ پیش کیتا اے ۔جیہڑا پنجابی ادب وچ اک نویں رجحان دی نشاندہی کر دا اے ۔”
پروفیسر ریاض احمد پرواز ہوراں دا کھنا اے ۔۔۔
” اے ایچ عاطف دی پنجابی شاعری وچ کم از کم اک سو اکھر اجہے نہیں جنہاں دے معانی معلوم کرن لئی میرے جیہے کم علم نوں یاں تے ٹیوشن رکھنی پووے گی یا ایہہ کہنا پووے گا پئی اوہ اپنے کلام دی تشریح وی اپ ہی لکھ دین تے پھر ڈکشنری دا سہارا لینا پوے گا۔”
واء سیاں وانگر شوکدی
پر دیدیاں وچ نہ ڈر
بھانویں پیریں چھالے شہکدے
بھانویں اڈیاں ہیٹھ چیر
۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔
ڈاکٹر شہباز ملک پہلا پنجابی پی ایچ ڈی
ڈاکٹر شہباز ملک پنجابی زبان و ادب کی دنیا میں ایک مشہور و معروف نام ہیں۔ وہ پاکستان میں پنجابی...